K‹RD›STANíDA GEL›?EN S›YAS› MERKEZ›LE?MEN›N ETK›LER›
Tarih: 13.03.2007 Saat: 14:50 Gnderen: Editor
|
|
ABD’nin Irak’a son müdahalesiyle ortaya ç?kan federal Irak siyasi yap?s?, bölgesel bir etki yaratm??t?r. Bu etki statükocu Arap Devletlerini oldu?u kadar Arap olmayan ›ran ve Türkiye Devletlerini de etkileyen bir süreç ba?latm??t?r.
Saddam Diktatörlü?ünün y?k?lmas?n? isteyen ço?u Arap Devletleri, bugün, bu ülkede devletin federal yap?lanmas?n?, her biri farkl? nedenlerle, aç?kça olmasa da hazmedememektedirler. Sünni-?ii çat??mas?n?n, bu denli uzun sürmesinin temel etkenlerinden biri de, federal yap?s?n?n i?levsizli?ine neden olup, eski üniter yap?n?n yeniden in?aas?n? sa?lamakt?r. Bölgedeki tüm statükocu devletler bu ortak politikada bulu?urken, El-Kaide aç?kça, Filistin’in baz? örgütleri de el alt?nda bu yeni yap?ya kar?? Sünni direni?in destekçisi haline gelmi?lerdir. Statükocu güçlerin bütün kar?? koyma çabalar?na ra?men; ABD ve koalisyon güçleri de dâhil, Irak’ta belirleyici güçler, federal yap?n?n d???nda bir çözüm önerisini tart??maya de?er görmediklerini anlay?nca, her biri kendi ç?kar? do?rultusunda yeni aray??lara girmi?lerdir. Federal Irak yap?s?n?n uluslar aras? me?rulu?unun benimsenmesi do?rultusundaki geli?meler, özellikle T.C Devletinin kendi gelece?ini tehlikede görmesine yol açm??t?r. Irak’a koalisyon güçlerinin müdahalesinin do?uraca?? olas? geli?melere kar??, “k?rm?z?çizgileri”ni belirleyerek bask? olu?turmaya çal??an T.C Devleti, tüm politik provakatif çabalar?na ra?men belirledi?i “k?rm?z?çizgiler”, birer birer a??lm?? ve kendisini de a??nd?rm??t?r. Son olarak Kerkük sorununu gündemle?tirmesinin nedeni de Türkmenleri “koruma”! Temelindeki samimiyetinden kaynaklanm?yor. T.C’ nin bugün haklar?n? savundu?unu iddia etti?i Türkmenlere, Saddam döneminde uygulanan tüm bask?lar Türkiye ve Saddam eliyle i?birli?i içinde-beraber yürütülmü?tür. Gelinen a?amada, Türkmenlerin Kurdistan Parlamentosunda, kendi kimlikleri ve sosyal haklar?n? e?it bir ?ekilde sahip olarak yer almalar?, T.C ’ nin Türkmen politikas?n?n sonuç vermeyece?ini ortaya ç?karm??t?r. T.C ’ nin bütün hezeyan?, ne Saddam’?n devrilmesi ne de gerçekten Sünni-?ii çat??mas?n?n yaratt??? kaos ortam?ndaki(ki bunda bizzat kendisinin de eli oldu?u bilinmektedir) istikrars?zl?k ve Türkmen Halk?n?n me?ru haklar?d?r. Bütün bu hezeyan?n nedeni, Irak s?n?rlar? içindeki Kürtlerin, Kürdistan’?n bu bölgesinde bir federal yap? olu?turmalar?, Irak’?n Arap bölgesindeki tüm istikrars?zl??a ra?men, bugünkü Federal Kürdistan Bölgesi’ ne istikrarl? bir siyasi yap?n?n yerle?mesi do?rultusunda ilerlemesidir. Kürtlerin öncülü?ünde, Güney Kürdistan ’ daki halklar?nda me?ru haklar?n? koruyarak ve gönüllü birlik temelinde h?zl? geli?me, Kerkük’ün Kürdistan co?rafyas?n?n bir parças? olarak kapsanmas?, T.C ‘nin hezeyanlar?n? art?rmaktad?r. Çünkü bu geli?melerin Güney Kürdistan’ la s?n?rl? kalmayaca??, etkilerinin bölgesel düzeyde olaca??n? art?k herkes bilmektedir. Kürtlerin öncülü?ünde Kürdistanl?lar?n olu?turaca?? devletin, bölgede bugüne kadar var olmayan yeni bir devlet ve yönetim biçimi olaca?? da görülmektedir. En ba?ta demokratik, kat?l?mc?, Kürdistan’daki tüm etnik halklar?n ve farkl? inançlar?n üzerindeki bask?lar?n kalkt???, herkesin me?ru haklar?n? kullanabildi?i bir yönetim biçimini bugünden olu?turma-kurumla?t?rma süreci geli?mektedir. Kürdistan’daki bu geli?me, bütün statükocu-despot-militarist yönetim tarz?ndan ba?ka, hiçbir yönetim tarz?n? kabul etmeyen tüm devletlerin kar?? duru?una neden olurken, T.C ’nin militarist yap?s?n?n da daha çok hezeyanlar içine girmesine neden olmu?tur. TC’nin hezeyanlar?na neden olan elbette ki Güney Kürdistan’daki geli?melerin yönetsel nitelik farkl?l??? de?ildir. Kürdistan co?rafyas?, Güney Kürdistan ve O’nun bir parças? olan Kerkük’le s?n?rl? olmad??? gerçe?i her Kürt ve Kürdistanl?n?n bilincinde somutluk kazanm??t?r. Kürdistan’?n?n en büyük co?rafi bölümünün T.C’ nin i?galinde oldu?u gerçe?i de, art?k her Kürt ve Kürdistanl?larda ülkesini kurtar?p özgürle?tirmelerinden ba?ka bir seçene?in olmad??? bilincini de geli?tirmi?tir. Bunun bir seçenek olarak olanakl? oldu?u gerçe?ine Güney’in örnek te?kil etmesi, ayn? zamanda Kürtlerin kendi ülkelerinde yabanc?lar taraf?ndan çizilen s?n?rlar?n kald?r?lmas?, ülkede siyasi birli?in olu?turulmas? hedefli özlemlerine somutluk kazand?rma aray??lar?n? da beraberinde getirmi?tir. Kürdistan’?n di?er bölgelerinde oldu?u gibi, T.C i?gali alt?ndaki Kuzey Kürdistan da da geli?en bu bilinç, Kürt ve Kürdistanl?lar aras?nda bu yönden siyasi merkezile?me zorunlulu?unun aray??lar?n? da yaratm??t?r. Somut geli?meler, siyasal merkezile?menin, tarihsel sürecin bu evresinde, Güney Kürdistan yönetici ve siyasi liderlerinin öncülü?ünü öne ç?karm??t?r. Güney Kürdistan’daki bu tarihsel ba?ar? ve geli?me, nesnel oldu?u kadar öznel olarak da her Kürt ve Kürdistanl?n?n, bu siyasi merkezile?me zorunlulu?u do?rultusundaki çabalar?, T.C’yi en çok ürküten geli?medir. “K?rm?z? Çizgileri” a??lan, a?inan politikalar? yerine, yeniden politika belirleme çabas?ndaki T.C Devletinin militarist politika d???nda bir politikas?n?n olamayaca?? görülmektedir. Devlet kurumlar? ve yönetimin bütün aray??lar?na ra?men ortaya ç?kan, yeniden olas? bir bask? ve sindirme hareketinin etkili uygulayabilme politikas?n?n haz?rl?klar?d?r. Kürdistan co?rafyas?n?n en büyük parças?n?, kendi ülkesinin Misak-? Milli s?n?rlar? içinde topra?? sayan, Kürt ve Kürdistanl?lar? kendi payendeleri olarak Ankara’ya ba?l? Türk adetmeselerde, kendini Türk vatanda?? olarak kabul etmelerini dayatan politikadan ödün vermedi?ini, veremeyece?ini yeniden öne ç?karm??t?r. T.C zorland??? bu politikan?n devam? için kendini Türk addedenleri, yeniden devletin bekas? için milliyetçi temelde devlet politikas? etraf?nda birle?tirerek militarize etmeye yönelmi?tir. Toplumu militarize ederken devletin bekas?n? tehlike içerisinde de göstermekle yetinmemektedir; kendini Türk addeden tüm kesimlerin para-militer örgütler içinde örgütleme çal??malar? da yürütmektedir. Bunun için Kuva-i Milliye örne?ini esas al?narak çe?itli adlarla para-militer yap?lara kaynakl?k edecek dernekle?me faaliyetlerini h?zland?rm??t?r. Bu çal??malar? yürütürken, bir yandan da kendi aç?klamalar?yla ordunun yar?s?na yak?n gücünü–500 bin ki?ilik askeri güç- Güney Kürdistan s?n?r?na y??m??t?r. Güney Kürdistan’a tehdit gücü olarak gösterilen bu ordu y???lmas?n?n amac?, sadece Güney’e de?il, Do?u ve Kuzey Kürdistan’daki geli?meleri kontrol alt?nda tutma gücü olarak haz?rl?klar?n? sürdürmektedir. T.C militarist politikalar?n? bu uluslar aras? konjonktürde uygularken, kendine dayanaklar olu?turma çabalar?n? da her zaman sürdürmü?tür. D?? tehdit olarak dün Rusya ve Yunanistan’?, iç tehdit olarak komünizm, bölücülük ve irtica gibi argümanlar kullan?lm??t?r. Bugün de bölücülükten çok “terör” tehdidini öne ç?karmaktad?r. PKK’nin gelinen a?amada, TC’nin eline bu konuda yeterince malzeme vermesi de, Kürt ve Kürdistanl?lar için büyük bir handikap olu?turmaktad?r. Kürtler ad?na ortaya ç?km?? bir örgüt olarak alg?lanan PKK 1991 y?l?ndan itibaren liderleri Abdullah Öcalan’? kurtarma, üst düzey kadrolar?n? da kapsayan “genel af”!f?n ç?kar?lmas?n? sa?lama örgütüne dönü?mü?tür. Kürt ve Kürdistanl?lar?n Kurtulu? Mücadelesi, liderini ve örgütü kurtarma mücadelesine dönü?en süreçte, sava??n me?rulu?u da sadece Kürt kesiminde de?il, uluslar aras? kamuoyunda da tart???lmaya ba?lanan süreç olmu?tur. T.C tam da bu süreçten sonra, AB ba?ta olmak üzere çe?itli devletlerin PKK’yi terör listesine almas?n?n politik ba?ar?s?n? göstermi?tir. Bir anlamda PKK, kendi strateji de?i?ikli?ini if?a ederken, kendi ipini kendisi çekmi?tir. T.C’nin üniter yap?s?n?n tart??ma konusu yap?lmayaca??n? defalarca, gerek A.Öcalan gerek PKK’nin kendi çe?itli düzey ve konumdaki sözcüleri taraf?ndan deklare edilmesine ra?men, ra?men, devlet taraf?ndan siyasi bir güç olarak kabul görmemi?tir. Çünkü T.C’nin dayatmas?, sadece PKK’nin da??t?lmas? de?ildi ve de?ildir de. Kürtlerin kendilerini ötekile?tirme, bilinç ve dü?üncelerin köreltilmesi, karart?lmas? ve giderek devletin üniter yap?s?na yeniden ba?latman?n ötesinde, entegre edilmesini sa?lamakt?r. Bu konuda A.Öcalan ve PKK yöneticileri, gerekli katk?y? bugüne kadar ellerinden geldikçe esirgemediler. Üniter yap?n?n tart??ma konusu yap?lmayaca??n? defalarca deklare ettiler. Sorunun çözüm yerinin Ankara oldu?u, Kürtlerin yönünün Ankara’ya çevrilmesi için gerekli tüm söylem ve argümanlar A.Öcalan ve PKK taraf?ndan kullan?ld?. 2003 de ABD’nin öncülü?ünde Koalisyon Güçlerinin Irak’a müdahalesinden sonra ortaya ç?kan yeni geli?meler, bölgedeki di?er güçlerin oldu?u gibi T.C ve PKK’nin politikalar?nda kulland?klar? argümanlar? geçersiz k?lan yeni bir süreç ba?latt?. T.C ve A.Öcalan’?n ?srarla reddetti?i halklar aras? çat??malar?n yeni kayna?? olacak dedikleri Kürdistan Federal Yönetimi, tersine Irak’taki kaosa ra?men, halklar?n karde?çe ve ayr?cal?ks?z bir arada ya?aman?n yönetsel biçimini olu?turup güçlendi. “A?iret Liderleri” diyerek küçümsedikleri Liderler, Irak’ta istikrar?n güvencesi olan siyasi liderler oldular.”›lkel Milliyetçi” dedikleri Liderler, modern-kat?l?mc? ve demokratik Kürdistan’?n siyasi liderleri olarak Ortado?u’nun gelecekteki ›sviçre’si diye örnek gösterilmeye ba?lanan bir devlet yap?s?n?n yönetimini olu?turdular. T.C ve A.Öcalan’?n geçersiz k?l?nan argümanlar? yerine, yeni argümanlar bulmakta zorland?kça hezeyanlar ve ç?lg?nl?klar artmaktad?r. A.Öcalan ve sözcülerinin, üniter yap?n?n tart??ma konusu yap?lmayaca??na dair taahhütlerine kar?il?k genel af istemi, T.C taraf?ndan kaile bile al?nmamaktad?r. Güney Kürdistan’?n, Kürdistan’?n genelinin siyasi merkezi haline gelmesinin etkisinin Kuzey Kürdistan’a yans?mas?n?n engellenmesi aray??lar?na odaklanm??t?r bu iki güç. Bu geli?me, sadece A.Öcalan ve T.C’yi de?il, Kuzey Kürdistan’da sosyal-siyasal geli?meleri de etkileyerek, PKK’nin dayand??? kitlelerde yeni siyasi ç?k?? aray??lar?na da yol açm??t?r. A.Öcalan ve PKK’nin özellikle belediyeler arac?l???yla olu?turdu?u rant? tatm?? çevreler, bu aray??lar? üniter devlet yap?s?n?n d???na ç?karmadan etraflar?nda tutma çabalar? kolayca sonuç vermiyor. PKK’nin etraf?ndaki kitlede ve PKK yap?s?nda yer alan kimi unsurlarda daha Kürdi ve Kürdistani politikalar izlenmesi istemi geli?iyor. Bunlar mu?lâkta olsa, zaman zaman dillendirilmeye, kamuoyuna yans?maya ba?lad?. Bu aray?? içinde PKK’nin yeniden çekim merkezi olarak lanse edilmesi, samimiyetten uzak Kürdistani söylem ve argüman kullanmas?, kimseyi pek ?a??rtmayacakt?r. Çünkü PKK’nin samimiyetinin testi söylemiyle olmayacakt?r. Zira sadece 99’dan bugüne kadar, bizzat A.Öcalan’?n ortaya att??? stratejik dü?üncelerin adlar?n? bile insanlar ezberleyemediler. Her biri kendinden menkul “Demokratik *****huriyet” , “Birinci… Üçüncü Ya?am Alanlar? Teorisi” , “Demokratik Konfederalizm” vs… gibi dü?üncelerden kaynakl? politikalar?n oyalama amaçl? oldu?u, samimiyeti olmayan argümanlar olarak de?ifre olmu?tur. PKK’nin A.Öcalan’la aras?na kesin bir mesafe koyarak, “Ankara Merkezli” stratejiden vazgeçip Kürdistani bir strateji geli?tirme çabas? içine girmesi, kendini ar?nd?r?p reorganize olma, yeniden bu temelde yap?lanma noktas?nda(özellikle yönetim kademesinde) de?ildir. Tabandaki Kürdistanile?me zorlamas?n? PKK, samimi olmasa da, yönetim baz?nda mu?lâk olsa da, söylemlerinde baz? de?i?ikliklere giderek, etraf?nda tutma çabas? içine girecektir. Hatta bu nedenle T.C’nin de militarizmine me?ruluk kazand?rabilecek bir çat??ma ortam?n? da geli?tirebilir. Önümüzdeki olas? yeni çatismali ortam, ne yaz?k ki, Kürdistani geli?me yerine, bu geli?meyi engellemek olacakt?r. PKK’nin kendi örgütsel daralmas?n? a?mas?, kitle üzerinde yeniden denetim kurma amac?n? gerçekle?tirmesine yönelik olsa da, Türkiye kamuoyunda militarist politikan?n me?rulu?unu sa?lay?p, Kürdistani geli?meyi de sindirme amac?na hizmet edecek bir ortam olacakt?r. Her Kürt ve Kürdistanl?, Kürdistan’?n bütününe yönelik genel ç?kar? gözeterek, siyasal merkezile?menin geli?mesini sa?layan çal??malar içinde olmal?, bu politikalar? bo?a ç?karman?n tek yolu olarak bu merkezile?meyi görmelidir. Ankara, Tahran, ?am merkezli dü?ünce ve politikalara kar??n, Kürdistan da?lar?na ve merkezlerine endeksli dü?ünce ve politikalar ülkenin birli?ini ve özgürlü?ünü getirecektir. Önümüzdeki süreçte, PKK’nin kitle ve gerillalar?nda, bu yönlü geli?meler somutluk kazand?kça daha çok etkilenip saf veya yön de?i?tirebilecektir. Yoksa PKK’nin bu günkü yap?s?yla, henüz bu da olanakl? de?ildir. Gurgin AMED›
|
